استارتر گوساله دانا
سود آوری هر واحد دامپروری شیری علاوه بر تولید شیر، درصد آبستنی موفقیت
آمیز در راستای افزایش تعداد گوساله های جایگزین می باشد. بدون شک گاوهای
شیری در دو مرحله از زندگی محتمل بیشترین استرس می شوند. مرحله اول دوران
شیرخوارگی و قطع شیر، مرحله دوم حول و حوش زایمان.
در مورد موضوع اول، نحوه زایمان گاو و وضعیت تغذیه ای و شرایط محیطی پیش از
زایمان، تاثیر بسزایی در زندگی گوساله ی تازه متولد شده خواهد گذاشت. پس از
زایمان، خورانیدن به موقع و به مقدار کافی آغوز (حداقل ۴-۶ لیتر نهایتا تا ۴ ساعت
پس از تولد)، بدون شک زندگی یک گوساله ی شیرخوار را از زمان تولد تا آخرین
لحظه ی حیات بیمه می کند. پس از آن وضعیت جایگاه و نوع پروتکل پرورش گوساله های
شیرخوار از جهت واکسیناسیون، تغذیه شیر، استارتر و آب و نهایتا تحمیل کمترین
استرس در زمان قطع شیر، می تواند مراحل بعدی پرورش گوساله را تضمین کند.
بهبود سیستم ایمنی گوساله های شیرخوار به خصوص تا ۳ هفته اول زندگی، بسیار
حائز اهمیت می باشد به طوری که در دوران شیرخوارگی به خصوص روزهای ابتدایی
اسهال گوساله می تواند بیشترین عامل موثر در مرگ و میر گوساله ها باشد و پس از
آن با افزایش روزهای شیرخوارگی بحث ناراحتی های تنفسی می تواند مشکل ساز باشد.
همچنین تشخیص یکسری از عوامل نظیر BVDV، IBR، BHSV در برنامه های واکسیناسیون
تاثیر بسزایی در حفظ سلامت گوساله ها خواهد داشت. قاعدتا تقویت سیستم ایمنی گوساله های
شیرخوار، علاوه بر ایمنی غیر فعال اکتسابی از آغوز، تحت تاثیر نوع تغذیه دوران شیرخوارگی می شود.
از طرفی سود آوری در بحث پرورش گوساله های شیرخوار، علاوه بر حفظ سلامت گوساله ها در دوران
پرورش و کاهش نرخ مرگ و میر و شیوع بیماری ها، قطع به موقع شیر و تشویق هر چه سریعتر گوساله
برای مصرف استارتر به منظور توسعه شکمبه فعال می باشد تا از این طریق مازاد شیر مصرفی
گوساله ها به فروش برسد. ذکر این نکته هم ضروری است که در زمان قطع شیر علاوه بر فعالیت
مناسب شکمبه و سلامتی گوساله، رشد اسکلتی مناسب اهمیت زیادی دارد. در همین راستا، پروتکل
تغذیه شیر و استارتر( تغذیه گوساله شیرخوار )، در نیل به اهداف مذکور قابل توجه می باشد. به رغم
تلاش های محقیقن در زمینه تغذیه و مدیریت گوساله های شیرخوار، دستاوردهای با ارزشی در این زمینه
حاصل شده است و نتیجه کار آنها در مقالات معتبر علمی به چاپ رسیده است. در این میان، یکی از
موضوعاتی که توجه بسیاری از محققین را به خود جلب کرده است، شکل فیزیکی استارتر یا خوراک آغازین
در پاسخ عملکردی حیوان شیرخوار می باشد. خلاصه ای از کارهای انجام شده در این زمینه، استفاده از
استارتر آردی، پلت و بافتی می باشد که بعضا در برخی از آزمایشات استفاده همزمان با علوفه در نوع آردی
و بدون علوفه در نوع بافتی مورد مقایسه قرار گرفته است تا تاثیرات فیبر علوفه ای در تکامل شکمبه گوساله
و سلامت دستگاه گوارش مورد بررسی قرار بگیرد. با همین دیدگاه استارتر پلت با آنالیز تخصصی در راستای
اهدافی از جمله تقویت سیستم ایمنی، بهبود رشد اسکلتی، بهبود افزایش وزن روزانه و رشد گوساله ، تکامل
هر چه سریعتر شکمبه و تخفیف استرس در زمان قطع شیر، در کنار پلت یونجه و کلش خورد شده به میزان
توصیه شده که حاصل گردآوری شمار زیادی از مقالات تخصصی و کاربردی و همچنین پژوهش های انجام شده
در سطح فارم در این زمینه می باشد، فرموله شده است تا در یک دوره سیستم پرورش متمرکز گوساله،
(intensive system) بهترین عملکرد هم در دوران شیرخوارگی و هم پس از قطع شیر، حاصل شود.
سیستم گوارش گوساله
دستگاه گوارش گوساله تازه متولد شده کامل نبوده و علیرغم اینکه مانند سایر نشخوارکنندگان ۴ قسمتی است ،
اما مانند یک حیوان تک معده ای عمل می کند زیرا هنوز بخش های شکمبه ، نگاری و هزارلا رشد
و توسعه نیافته اند و فاقد کارایی لازم می باشد.
شیردان تنها بخشی از سیستم گوارش گوساله تازه متولد شده است که دارای عملکرد و اندازه مناسب بوده و
عملکردی مشابه معده در تک معده ای ها داشته و هضم آنزیمی در نشخوار کنندگان در این بخش از دستگاه
گوارش صورت می پذیرد.
با رشد گوساله بخش های مختلف دستگاه گوارش رشد و توسعه یافته و حیوان توانایی خوردن خوراک های جامد
و فیبری را بدست می آورد.
شکمبه در نشخوار کنندگان وظیفه هضم غیر آنزیمی یا هضم میکروبی را بر عهده داشته و یکی از مهمترین
بخش های دستگاه گوارش نشخوار کنندگان محسوب می شود.
تا زمانی که گوساله فقط از شیر و سایر مایعات تغذیه می شود ، مایعات به راحتی از شکمبه عبور
کرده و هیچگونه تغییری در دیواره شکمبه ایجاد نمی شود ، یکی از اهداف مدیریتی در پرورش
گوساله ها توانایی خوردن خوراک جامد و فیبری در حداقل زمان ممکن بعد از تولد می باشد.
استفاده از خوراک جامد با تغییر نوع تغذیه گوساله از خوراک مایع (شیر) به خوراک جامد اندازه ساختمان
و فعالیت میکروبی شکمبه بهبود داده و رفته رفته حیوان قادر خواهد بود به خوراک هایی مانند علوفه
خشبی که نیازمند هضم میکروبی است و تحت تاثیر هضم آنزیمی قرار نمی گیرد را مورد استفاده قرار دهد.
گوساله در بدو تولد توسط آغوز و شیر تغذیه شده وسپس می بایست به همراه آن خوراک جامد به مقدار
کم به مصرف برساند. استفاده از شیر به همراه مقدار مناسبی از یک خوراک آغازین (استارتر) می تواند
رشد شکمبه گوساله را تحریک کرده و همچنین می تواند باعث افزایش تعداد و تنوع میکروفلور شکمبه ای شود.
جهت تشویق مصرف خوراک آغازین (استارتر) باید توجه داشت که خوراک مورد نظر از خوش خوراکی بالایی
برخوردار باشد و همچنین دارای ترکیب مناسبی از دانه غلات ، مکمل های معدنی ، ویتامینی و سایر مواد مورد
نیاز جهت رشد گوساله باشد.
ترکیب علوفه خشبی در جیره این امکان را می دهد که جداره داخلی شکمبه سریعتر توسعه یافته و راندمان
استفاده از خوراک ، مخصوصا بخش علوفه ای به مرور زمان افزایش یابد.
استفاده از جیره آغازین (استارتر گوساله)
استارتر را به شکل های مختلف می توان در اختیار گوساله قرار داد. جهت افزایش خوش خوراکی ،
جلوگیری از مصرف انتخابی اجزاء خوراک ، افزایش مصرف خوراک ، افزایش وزن روزانه گوساله ،
کاهش پنومونی و مشکلات تنفسی در گوساله ها ، مصرف استارتر بصورت پلت شده توصیه میگردد.
همچنین استارتر پلت شده در فرآیند تولید تحت فشار و حرارت قرار می گیرد که این امر باعث کاهش
بار میکروبی استارتر می شود.
بنابراین استارتر گوساله پلت شده از نظر بهداشتی در مقایسه با خوراک آردی تولید شده سالم تر بوده و از شرایط
بهداشتی مطلوب تری برخوردار است.
یکی دیگر از مرایای استفاده از استارتر گوساله بصورت پلت نسبت خوراک آردی، کاهش قابل توجه پرت
و دور ریخت خوراک می شود.
استارتر گوساله دانا
اولین استارتر تولید شده در ایران به همراه پلت یونجه
نتیجه تلاش و تحقیق شبانه روزی متخصصان تغذیه دام گروه کروموژن بوده
و گامی بلند در راستای پیشرفت صنعت دامپروری ایران خوهد بود.
مزایای استفاده از استارتر گوساله دانا:
- افزایش وزن روزانه بیشتر در زمان شیر خوارگی و بعد از قطع شیر
- بازدهی بیشتر و بهبود ضریب تبدیل
- فراهم نمودن فیبر مناسب ( عدم قدرت انتخابگری و جداسازی علوفا از کنسانتره توسط گوساله )
- تقویت سیستم ایمنی گوساله و بهبود رشد اسکلتی
- توسعه بهتر و سریعتر شکمبه از طریق بهبود رشد طولی و قطری پاپیلا
- کاهش طول دوره شیر خوارگی ، کاهش افت وزن در زمان قطع شیر
آنالیز مواد مغذی استارتر گوساله دانا در هر کیلو گرم خوراک به شرح ذیل می باشد
طریقه مصرف
- جهت مصرف استارتر گوساله دانا ، پلت یونجه و استارتر به همراه کلش موجود در کیسه با یکدیگر مخلوط شود.
- از روز سوم به ازای هر راس ،مقدار ۱۰۰ گرم از ترکیب فوق را در اختیار گوساله قرار دهید.
- همزمان با قرار دادن استارتر ، آب ولرم در اختیار گوساله ها قرار گیرد
- ۲۰ دقیقه قبل و بعد از شیر دادن به گوساله ظرف آب برداشته شود.
- با افزایش سن گوساله به میزان مصرف خوراک مقدار استارتر مصرفی افزایش می یابد.
- پیشنهاد می شود زمان قطع شیر همزمان با مصرف ۱٫۵ کیلو گرم در طی ۳ روز متوالی باشد.